هفت اصل کلیدی در مدارس هوشمند

کلاس درس هوشمند، محیطی فیزیکی است که مدیریت و کنترل آن بر اساس فناوری کامپیوتر و شبکه صورت می‌گیرد. محتوای اکثریت دروس الکترونیکی بوده و سیستم ارزیابی و نظارت در آن هوشمندانه عمل می‌کند. این مدارس به منظور ایجاد محیطی برای یادگیری و ارتقاء نظام مدیریتی و تربیت دانش‌آموزان پژوهشگر طراحی شده‌اند.

بنابر نظریه پرکینز، هفت اصل کلیدی در مدارس هوشمند به شرح زیر است:
۱- دانش خلاق: مدارس هوشمند با ارائه محتوای مناسب، تاثیر بسزایی بر رشد فکری و عملی دانش‌آموزان دارند و آنها را به توانایی تولید دانش مجهز می‌کنند.
۲- استعداد یادگیری: این مدارس دانش‌آموزان را برای تفکر آماده می‌کنند و زمینه منطقی را برای آنان مهیا می‌سازند.
۳- توجه به فهم مطالب: اهداف برنامه‌ها و فعالیت‌ها در مدارس هوشمند باید قابل درک برای دانش‌آموزان باشد. به گونه‌ای که خروجی‌ها بر اساس اهداف تعیین شده تنظیم گردد و این امر مشارکت بیشتری را در یادگیری فراهم می‌آورد.
۴- آموختن برای تسلط و انتقال آن: یکی دیگر از اصول یادگیری در مدارس هوشمند، استفاده از روش‌ها و فنون تدریس است که انگیزه یادگیری را تقویت کرده و انتقال مهارت‌ها به دیگران را تسهیل می‌کند. این موضوع در فرآیند یادگیری تأثیر بسزایی دارد.
۵- ارزیابی متمرکز بر یادگیری: فرآیند ارزشیابی بر محور یادگیری متمرکز است، به‌گونه‌ای که دانش‌آموزان و معلمان را درگیر می‌سازد و نتایج ارزیابی بر پایه کیفیت یادگیری و تأثیر آن بر روی دانش‌آموزان قرار دارد.
۶- غلبه بر مشکلات: این مدارس به دانش‌آموزان و معلمان این امکان را می‌دهند که با استفاده از تفکر خلاق و نوآوری، در حل مشکلات آموزشی پیچیده اقدام نمایند.
۷- مدرسه به عنوان یک سازمان آموزشی: مدارس به عنوان محیط یادگیری برای دانش‌آموزان، معلمان و مدیران عمل کرده و فرآیند یادگیری در آنها به گونه‌ای طراحی شده که تمامی اعضا در تعیین اهداف، محتوا، ارزیابی و نظارت مشارکت داشته باشند (کلایس، ۲۰۰۷).

رویکرد مدارس هوشمند جامع و تلفیقی است. این رویکرد به لحاظ “جامع” بودن به نیازهای متنوع دانش‌آموزان پرداخته و با استفاده از ابزارهای چندرسانه‌ای، زمینه رشد همه‌جانبه استعدادهای آنان را فراهم می‌کند. به همین دلیل “تلفیقی” است که به جای استفاده ابزاری از فناوری اطلاعات، با ترکیب برنامه‌های درسی و روش‌های یادگیری، به بهبود نظام آموزشی پرداخته و مدل‌های آموزشی برای توسعه مهارت‌ها در دانش‌آموزان طراحی شده‌اند. به عبارت دیگر، مدارس هوشمند شامل عناصر به‌هم‌پیوسته‌ای هستند که برای تحریک حس کنجکاوی دانش‌آموزان طراحی شده‌اند (سجاد بیات، فردایی در پس مدارس هوشمند، ماهنامه سوره، ۱۳۹۱).

از سوی دیگر، این مدارس به توانایی‌ها و قابلیت‌های دانش‌آموزان انعطاف می‌دهند و بر خلاف مدارس سنتی، از یادگیرندگان انتظار ندارند که خود را با الزامات محدود سازگار نمایند (سلیمی و قنودی، ۲۰۱۱).

امید است که مدارس هوشمند با بهره‌گیری از ظرفیت‌ها و امکانات داخلی، به سوی تحقق اهداف خود پیش بروند.